"Zapach śmierci" Simon Beckett

Simon Beckett, zanim świat poznał go dzięki serii powieści kryminalnych, których głównym bohaterem jest antropolog sądowy, pracował jako niezależny dziennikarz. Pewnego dnia został poproszony o napisanie artykułu na temat "Trupich farm" czyli wyodrębnionych terenów, na których prowadzone są badania rozkładu zwłok przez antropologów. "Body farm" było pierwszym tego typu ośrodkiem na świecie, a kurs w którym uczestniczył autor miał na celu zapewnienie praktycznych doświadczeń kryminalistycznych dla amerykańskich policjantów i CSI. Miejsca przestępstw, które musieli przetworzyć, były starannie zainscenizowane, a ciała w nich wykorzystane były prawdziwe. W Stanach Zjednoczonych setki ludzi rocznie podpisuje specjalne oświadczenie w którym po ich śmierci "przeznaczają" swoje ciało do wykorzystanie w "Trupich farmach".Beckett w jednym z wywiadów przyznał, że kiedy wysiadał z samolotu w deszczowym i wilgotnym Tennessee, nie przypuszczał, że podróż ta zainspiruje go do napisania cyklu o Davidzie Hunterze. Dziś z pewnością ani on ani czytelnicy nie żałują tej decyzji.

Pewnego letniego wieczoru David Hunter – antropolog sądowy – odbiera telefon od dawnej znajomej z pracy. Kobieta potrzebuje opinii w pilnej sprawie.

W opustoszałym, czekającym na rozbiórkę szpitalu Świętego Judy gdzie bywają bezdomni, dilerzy i narkomani znaleziono częściowo zmumifikowane ciało. Nawet Hunter nie potrafi określić, od jak dawna mogło tam leżeć. Wiadomo tylko jedno: to ciało młodej ciężarnej kobiety.Po zapadnięciu się podłogi strychu wychodzi na jaw kolejny z mrocznych sekretów szpitala. Oczom policjantów ukazuje się ukryta sala zastawiona łóżkami. W niektórych nadal ktoś leży…Pozornie prosta z początku sprawa przeradza się w obłąkańczy koszmar. Nikt z otoczenia Huntera nie może czuć się bezpiecznie…

W starych budynkach jest coś fascynującego. To relikt z przeszłości, samodzielne środowisko, które jest oddzielone od świata zewnętrznego. Dla pisarza są fantastyczną okazją, do stworzenia niesamowitej, mrocznej atmosfery. U Becketta takie miejsca pojawiają się w praktycznie każdej, kolejnej powieści. Raz jest to zaniedbany wiejski dom, gdzieś we Francji, innym razem przeżarty rdzą i solą morską port w Essex czy czy rozpadające się sanatorium w Smoky Mountains. To właśnie te lokacje są skutecznym sposobem na stworzenie nastroju i atmosfery, nasycenie sceny subtelnym poczuciem zagrożenia.
Duża część najnowszej powieści autora „Zapach śmierci” rozgrywa się w opuszczonym szpitalu Świętego Judy w północnym Londynie  Narrator, antropolog sądowy David Hunter, zostaje tam wezwany do zbadania ludzkich szczątków znalezionych na strychu, ale St Jude jest czymś więcej niż tylko tłem do morderstwa. Opuszczony wiktoriański labirynt ma kluczowe znaczenie dla tej historii, dlatego ważne było, aby nadać jej prawdziwą wagę i własną obecność. Za sprawą niesamowitego, dopracowanego stylu autora czytelnik jest w stanie poczuć zapach wilgoci, gdy Hunter idzie pustymi korytarzami. Autor nie boi się szczegółowych opisów, jednak w tym przypadku nie przytłaczają one całości. Widać, że twórca zadał sobie wiele trudu w stworzenie miejsc akcji, aznaczało to wybieranie szczegółów z prawdziwych szpitali, zarówno funkcjonujących, jak i opuszczonych, a następnie wykorzystanie wyobraźni, aby przekształcić je w coś nowego. A wyobraźni Beckettowi z pewnością nie brakuje. Choć autor nie jest pierwszym pisarzem, który wykorzystał gotycki potencjał cegieł i zaprawy, tak to właśnie podczas czytania tej książki po raz pierwszy od dłuższego czasu poczułam przebiegające po plecach ciarki. Budynki nie muszą być stare, aby były złowieszcze.  Na przykład J. G. Ballard swoją bajkę o załamaniu społecznym umiejscowił we współczesnym wieżowcu. Niezależnie od tego, czy jest to wiktoriański szpital, czy betonowy blok mieszkalny, te konstrukcje są odzwierciedleniem tego, kim i czym jesteśmy.

Jak pisałam już wcześniej nasz autor miał możliwość odwiedzenia "Trupich farm". Na jego autorskim blogu możecie znaleźć niejedną historię z tego wydarzenia, jednak wydaje mi się, że to właśnie to co wydarzyło się ostatniego dnia, miało największy wpływ na autora. Otóż pod sam koniec szkolenia instruktor podarował mu biały kombinezon i radośnie kazał pomóc w wykopaniu grobu zawierającego ciało pochowane sześć miesięcy wcześniej. Dla Becketta było to iście surrealistyczne doświadczenie, które zainspirowało go do napisania pierwszego tomu o Hunterze. Hunter, specjalista od analizy źle rozłożonych, spalonych lub uszkodzonych szczątków ludzkich, jest emocjonalnie zranionym narratorem, którego oczami widzimy ten ponury, ezoteryczny świat. 

Simon Beckett jest dziennikarzem a nie ekspertem kryminalistycznym, skąd więc u niego taka wiedza na temat badań antropologicznych? Z pewnością dużą rolę odegrał tutaj Internet,   który sprawił, że dostęp do informacji jest łatwiejszy niż kiedykolwiek wcześniej, pod warunkiem, że jest wykorzystywany selektywnie. Autor nie poprzestał jednak na wyszukiwarce Google i poszedł o krok dalej. W ramach researchingu zaopatrzył się w poważny zbiór podręczników sądowych, a jak tylko natykał się na jakiś problem to wolał skonsultować się z prawdziwym ekspertem, którego wiedza oparta jest na faktycznym doświadczeniu. Dzięki tym konsultacjom jego książki są autentyczne co  w innym przypadku byłyby trudne do osiągnięcia.

Simon Beckett jest autorem, który planuje swoje powieści. Pisząc jedną już myśli o drugiej, specjalnie zostawia niedokończone wątki, by kiedyś do nich powrócić. Jeśli nie w tym tomie to w następnym. Również i w "Zapachu śmierci"(zobacz) pojawiają się znane nam postaci z poprzednich tomów, zarówno policjanci i różnej maści specjaliści, jak i czarne charaktery, które nie postawiły jeszcze kropki nad i. I choć nasz główny bohater wraz z nową ukochaną przeprowadził się do strzeżonego ekskluzywnego apartamentowca, to czy w tej twierdzy będzie bezpieczny, czy też dogonią go demony z przeszłości? Oczywiście nie zamierzam tutaj zdradzać za dużo z fabuły, jednak powiem, że będzie się działo. Będą morderstwa, strzelaniny, wybuchy i machanie nożem czyli dokładnie to co lubią fani książek kryminalnych i thrillerów. I niech nie martwią się Ci, którzy nie mieli okazji przeczytać poprzednich tomów, książki te są ze sobą tak luźno połączone, że praktycznie można je potraktować jako odrębne pozycje. Zresztą autor tak dobrze wszystko wyjaśnia, że uważny czytelnik nie będzie w stanie się pogubić.

Jeśli boicie się, że antropolog sądowy, nie jest najciekawszą postacią na głównego bohatera kryminalnego, to niech Simon Beckett będzie waszym remedium na wszystkie lęki. Owszem widać tutaj fascynację autora technikami kryminalistycznymi, antropologią i ciałem ludzkim, owszem znajdziemy tutaj szczegółowe opisy, które momentami mogą być nawet niesmaczne, jednak całość jest doskonale wyważona i nie przytłacza. Mi czytało się rewelacyjnie i jak gąbka chłonęła wiedzę, która do tej pory była dla mnie niedostępna. David Hunter jest naprawdę ciekawym protagonistą i już się nie mogę doczekać kolejnych zbrodni i kolejnych tomów. Polecam.  

Tytuł : "Zapach śmierci"

Autor :Simon Beckett

Wydawnictwo :Czarna Owca

Data wydania :19 listopada 2019

Liczba stron : 440

Tytuł oryginału : The Scent Of Death

Za możliwość przeczytania książki serdecznie dziękuję księgarni internetowej INVERSO: