"Kiedy umiera król" Elina Backman

Debiutancka powieść Eliny Backman "Kiedy umiera król" (2020) została nominowana do nagrody Best Translation Detective w Szwecji. Dzieło, którego fabuła rozgrywa się  w Helsinkach i Hartoli, zdobyło zarówno nagrodę Elisa Book Newcomer of the Year, jak i nagrodę Storytel Audiobook of the Year w kategorii Excitement and Detectives. Prawa do powieści sprzedano już w 15 krajach. Ponadto w Hartoli organizowane są wycieczki Królewską Drogą do wspomnianych w książce miejsc , a Escape Room Helsinki stworzył scenariusz ucieczki zatytułowany "Co się stało z Laurą Malmi?". Druga powieść Backman, niezależna kontynuacja książki pod tytułem „Kiedy znikają ślady”, została opublikowana w Finlandii zeszłej wiosny i od razu otrzymała najwyższe recenzje krytyków i blogerów książkowych. Powieści Backman sprzedały się już łącznie w prawie 50 000 egzemplarzy we wszystkich formatach, a Aurora Studios opracowuje serial telewizyjny. Czy potrzeba wam jeszcze więcej informacji i zachęty abyście sięgnęli po ten tytuł ? Nie sądzę. Mnie kupiono od razu. 

Saana, dziennikarka internetowa, została zwolniona z wyczerpującej i wypalającej pracy. Zamierza odpocząć i dojść do siebie spędzając lato u ciotki w małym miasteczku Hartola. Na miejscu zaczyna interesować się sprawą śmierci pewnej nastolatki sprzed kilkudziesięciu lat.
Jednocześnie w Helsinkach przechodzień znajduje ciało mężczyzny z wypalonym znakiem. Nad sprawą brutalnego morderstwa pracuje śledczy Jan Leino i jego zespół. Mimo wysiłków dochodzenie nie posuwa się do przodu. Jan obawia się, że sprawca rytualnego zabójstwa nie poprzestanie na jednej zbrodni

Elina Backman (urodzona w tym samym roku co ja, czyli 1983) to mieszkająca w Helsinkach pisarka detektywistyczna, która pracuje jako dyrektor kreatywny w branży medialnej. Oprócz kryminału o Saanie Havas, Backman napisała serię książek "Unresolved" z Heidi Holmavuo, która zajmuje się nierozwiązanymi zabójstwami związanymi z przemocą domową. Tutaj co prawda "domestic violence" nie stanowi głównych skrzypiec i trzonu powieści ale też jest ciekawie. Najpierw poznajmy Saanę, która straciła pracę, podczas zwolnień w gazecie. Właściwie Saana nawet tego nie żałuje, bo czuje się wykończona i potrzebuje prawdziwych wakacji. Postanawia wyjechać na lato do Hartoli, do miejsca gdzie spędziła dużą część swojego dzieciństwa i gdzie nadal mieszka jej dość "specyficzna" ciotka. Jednak instynktu dziennikarskiego nie da się tak łatwo uśpić. Dziewczyna szybko angażuje się  w kolejne śledztwo. Saanę zainteresowała śmierć młodej dziewczyny , do której doszło ponad 30 lat temu i do dziś nie wyjaśniono jej przyczyny.  Czy piętnastoletnia Helena odebrała sobie życie, czy ktoś wepchnął ją do rzeki Tainionstream? Czy dziewczyna brała udział w letnim balu w  Dworze Koskipa i poznała niemieckiego barona? Los Heleny zaczyna fascynować Saanę, która postanawia napisać o niej książkę (lub przynajmniej artykuł). Jednak nie każdemu podoba się to prywatne śledztwo młodej dziennikarki.  Autorka by ułatwić czytelnikowi sprawę wprowadza do powieści drugiego narratora, którym jest sama Helena. Cofamy się więc do roku 1989 , który był tym w którym doszło do tragedii. Jednak to nie wszystkie atrakcje, jakie ofiaruje nam ta książka.Podczas gdy Saana spędza lato w Hartoli, w Helsinkach dokonane zostaje brutalne morderstwo. Zabity zostaje jeden z najbogatszych fińskich biznesmanów, a jego ciało złożono na schodach Królewskiej Bramy Suomenlinny. Na jądrze denata policja odkryła ślad oparzenia w kształcie korony. Morderstwo jest tak szczególne, że niemal natychmiast zostanie przekazane komisarzowi kryminalnemu  Janowi Leino i jego zespołowi. Śledczy szybko odkrywają, że śmierć biznesmana jest dopiero początkiem i wkrótce dojdzie do kolejnej zbrodni. Tym razem seryjny morderca atakuje w Hartoli. Czytelnik mógł oczywiście od początku się domyślać , że ścieżki Saany i Jana się przetną, ale faktem jest, że  Backman poznała ich ze sobą w nieco zaskakujący sposób. 

 Hartola to miejsce zupełnie mi nieznane, ale na podstawie opisu Backman czułam się jak bym tam była, sceneria dosłownie pojawiała się przed moimi oczami. Tak więc tym, którzy znają Hartolę, obiecuje  dodatkowy bonus jakim jest krajoznawcza wycieczka po znanym "podwórku". Ja musiałam sobie nieco pomóc i zasięgnąć wiedzy  Google, żeby sprawdzić m.in. skąd wzięła się idea królestwa i która część historii Dworu Koskipää jest prawdziwa, a która nie. Backman ładnie połączyła fikcję literacką z faktami."Kiedy umiera król" to książka, która ma 512 stron. To dość dużo jak na książkę kryminalną i pomimo, że czyta się szybko i z zainteresowaniem to niektórzy czytelnicy mogą poczuć przesyt. Autorka włożyła bardzo dużo pracy w stworzenie charakterystyk naszych bohaterów jak i w ich stylizacje. Jednak tym co mi się najbardziej rzuciło w oczy to liczne opisy ubrań i mebli,natury i budynków - oczywiście ważne jest, aby stworzyć środowisko ze szczegółami, ale myślę, że Backman posunąła się tutaj do skrajności, zwłaszcza, gdy nie jest to powieść historyczna lecz kryminalna.

Jeśli dobrze się tej powieści przyjrzeć to jest tutaj wszystko : morderstwo, pornografia, dochodzenie, miłość, przemoc rodzinna , choroba i nadzieja na lepsze jutro. To sprytne połączenie powieści obyczajowej z historią rodzinna, tajemnicą z przeszłości i typową dochodzeniówką. Myślę, że każdy znajdzie tutaj coś dla siebie i właśnie to jest w tej powieści najpiękniejsze. Ja już się nie mogę doczekać kolejnego tomu by zobaczyć jak dalej potoczyły się losy inteligentnego Jana i sprytnej Saany . Tej dwójki nie da się nie kibicować, aż się czytelnik prosi o kolejne zbrodnie...oczywiście tylko na papierze. Polecam. 

 

Tytuł : "Kiedy umiera król"

Autor : Elina Backman

Wydawnictwo : Czarna Owca

Data wydania : 13 października 2021

Liczba stron : 512

Tytuł oryginału : When the King Dies

  

 

Za możliwość przeczytania książki i jej zrecenzowania serdecznie dziękuję wydawnictwu :