"Histeryczki" Roxane Gay

Nie bez powodu ktoś kiedyś powiedział, że kobiety są istotami o wielu twarzach. Nikt lepiej nie zrozumie płci pięknej niż jej przedstawicielki. Roxane Gay, niezbyt znana w Polsce pisarka, zrobiła oszałamiającą karierę w Stanach Zjednoczonych. W swoich opowiadaniach zajmuje się analizą zagadnień feministycznych i rasowych poprzez pryzmat jej osobistych doświadczeń. Jest osobą niezwykle inteligentną, otwartą i tolerancyjną. Nie boi się głośno wyrażać swojego zdania i szczyci się swoją biseksualnością. "Histeryczki" przedstawiają sylwetkę kobiety, jako istoty pełnej pasji i desperacji. To wspaniały kolaż historii, których wspólnym mianownikiem jest miłość, nienawiść, sex, poczucie winy, macierzyństwo, rasa, związki i nadużycia. Choć nie są to typowe opowiadania o "miłości", to uczucie to jest tutaj zdecydowanie obecne i przybiera najróżniejsze formy. 

Kobiety z opowiadań Gay wywodzą się z różnych środowisk. Jedne żyły w ubóstwie, inne pławiły się w luksusie, jeszcze inne były jak ja czy Ty, zwykłymi szarymi obywatelkami z przeszłością, teraźniejszością i nadziejami na przyszłość. Poznajemy kobiety żyjące w szczęśliwych związkach, jak i te poddawane emocjonalnemu szantażowi. Wzruszyła mnie historia sióstr, które jeszcze będąc dziećmi, zostały porwane. To tragiczne doświadczenie z dzieciństwa sprawiło, że stały się praktycznie nierozłączne. Teraz nadszedł czas by się rozstać. Inne opowiadanie nakreśla historię kobiety, poślubionej mężczyźnie posiadającego brata bliźniaka. Bohaterka ta udaje, że nie wie kiedy bracia zamieniają się rolami. Mamy tutaj również do czynienia z asertywną stripteaserką, która musi odpierać ataki nachalnego klienta oraz czarnoskórą panią inżynier, która w nowym miejscu pracy i zamieszkania, nadal nie może pozostawić za sobą ponurej przeszłości. Wraz z autorką podróżujemy od klubów, gdzie organizowane są walki kobiet do bogatych, florydzkich dzielnic, gdzie jedynym zajęciem ich mieszkańców jest ciągła rywalizacja i wzajemne szpiegowanie. "Histeryczki" to nie tylko powieść o kobietach, to również doskonała wizja współczesnej Ameryki. 

Wiecie dlaczego :Histeryczki" są książką dla każdego? Ponieważ autorka zdaje sobie sprawę z różnorodności gustów czytelniczych i stworzyła zbiór opowiadań, w którym każdy znajdzie coś dla siebie. W cudowny sposób poprzeplatała ze sobą historie obyczajowe, dramaty, thrillery, alegorie oraz opowiadania z pogranicza scence-fiction. Oczywiście nie każde z nich musi przypaść nam do gustu jednak jedno jest pewne : w większości z nich spotkamy bohaterki, z którymi uda nam się nawiązać więź, pokochać je, przeżywać ich życie i dać się ponieść współczuciu, żalowi a czasem i zazdrości. Jest to jedna z tych książek, które wzbudzają w nas uczucia, często w bardzo niekontrolowany sposób. Z pozoru niewinne historie w jednej sekundzie mogą przerodzić się w horror. Jest to zdecydowanie lektura dla dorosłych, gdyż autorka nie boi się poruszać tematów, które nadal są kontrowersyjne. W jednej z przeczytanych przeze mnie recenzji, bloger pisze, że są to opowiadania o kobietach uprawiających sex lub go unikających. Nie ważne jest którą opcję wybiorą i tak nie będą szczęśliwe. Muszę przyznać, że autor tej opinii poniekąd ma rację. Cielesność i zmysłowość pełnią bardzo dużą rolę w tej książce, jednak nie jest to opisane w sposób nachalny. Sex jest ważnym elementem naszego życia, czynnikiem spajającym związek lub powodem traum. Ważne jest by o tym mówić. Autorka, jako 12-letnia dziewczynka, stała się ofiarą napaści seksualnej. Doświadczenie to miało wpływ na jej późniejsze życie i twórczość. Jedno z opowiadań jest poniekąd autobiograficzne i właśnie to wywołało we mnie największą falę doznań. 

Książka składa się z 21 różnej długości opowiadań i jest skierowana do czytelników, którzy nie boją się mocnego języka i ciężkich opisów, gdzie króluje przemoc domowa i seksualna.  Praktycznie każda historia nacechowana jest brutalnością, gwałtem i wulgaryzmem. Tytułowe histeryczki traktowane są przedmiotowo, sprowadzane do parteru stają się ofiarami prześladowań ze względu na płeć, rasę oraz wiele innych czynników. Doświadczają przemocy fizycznej, werbalnej a często i psychicznej. Wypisuję to wszystko ku przestrodze, gdyż nie każdy z czytelników jest przygotowany na taką dawkę negatywnych emocji. Czytając te historie zaczynamy współodczuwać, współcierpieć, pomagamy dźwigać bagaż traumatycznych doświadczeń. Borykamy się z bólem i rozpaczą, i ciągle gdzieś z tyłu głowy, kołacze się myśl, że to wszystko jest czymś więcej niż fikcją literacką. Proza Roxane Gay emanuje siłą i przyciąga jak magnes. Jak tylko zaczniecie czytać to przepadniecie z kretesem. Jednak przestrzegam: nie jest to lektura lekka, łatwa i przyjemna.

Jako młoda matka, miałam problemy z przetrawieniem niektórych opowiadań. Te, które dotyczyły śmierci dzieci, były dla mnie najtrudniejsze. Zresztą śmierć, strata, choroba, ból i cierpienie jest tematem, który przewija się w wielu utworach. Musze przyznać, że wydawnictwo Poradnia K odwaliło kawał dobrej roboty w projektowaniu okładki. Doskonale oddaje ona klimat książki. Jest czarno, jest biało, i kolorowo, jest groteska i kolaż emocji. I wszystko to doskonale wyważone i trzymające mistrzowskie proporcje. Ostatnie opowiadania ze zbioru dają nam nadzieję na lepsze jutro, na koniec przemocy i szansę na stworzenie nowego, lepszego świata. Szkoda, że to właśnie one są tymi z pogranicza fantastyki i dystopii. Ale może faktycznie następi druga wojna secesyjna czy trzecia światowa w wyniku której dostąpimy katharsis? 

Roxane Gay umie pisać w sposób, który porywa czytelników. Po tej solidnej dawce przemocy, brutalności, sexu, namiętności, gwałtów i brudów czuję się wymęczona, przeżuta lecz jednocześnie pełniejsza . "Histeryczki" to niezwykle trudna lektura, która pokazuje, że przemoc wobec kobiet jest nadal chlebem powszednim. Często nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego, że padamy jej ofiarą. Jest to książka, która nie tylko otwiera nasze oczy lecz również serca. Autorka opisała coś o czym kobiety milczą często dając tym samym nieme przyzwolenie. Jest to rzecz, którą musi przeczytać każdy mężczyzna, który pragnie zrozumieć nas-kobiety, nasze uczucia i naszą płeć. Polecam.

Tytuł : "Histeryczki"

Autor : Roxane Gay

Wydawnictwo : Poradnia K

Data wydania : 3 października 2018

Liczba stron : 280 

Tytuł oryginału : Difficult Woman

Tę, oraz wiele innych równie ciekawych książek zgarniecie z półki z Bestsellerami księgarni internetowej :