"Wszystkie pory uczuć. Jesień" Magdalena Majcher

"Wszystkie pory uczuć. Jesień" Magdalena Majcher

     Kolejne spotkanie z polską literaturą obyczajową. Czy wyszło tak dobrze jak poprzednio? Niestety tym razem miałam zbyt wysokie oczekiwania, co paradoksalnie jest dobre gdyż świadczy o tym, że polscy autorzy trzymają światowy poziom. Jednak tym razem dostałam powieść jakich wiele na polskim rynku wydawniczym. Słodko gorzką opowieść obyczajową, z niczym nie wyróżniającymi się postaciami i fabułą, która niczym nie zaskakuje. Jednak czytając tę książkę, zdałam sobie sprawę, że właśnie na coś takiego czekają tysiące polskich czytelniczek, czułam, że Magdalena Majcher idealnie wyczuła potrzeby swoich fanek. Bo polskie kobiety lubią takie książki, coś lekkiego i zabawnego co pozwoli się oderwać od tych powieści, które niosą ze sobą duży ładunek emocjonalny. Dla mnie niestety ta książka ginie w lesie jej podobnych.


Hania ma prawie 40 lat i wydawać by się mogło, że jej życie jest usłane różami. Ma przystojnego
męża, inteligentną nastoletnią córkę oraz pieniądze. Czy jeszcze kilkanaście lat wcześniej, kiedy opuszczała mury sierocińca, w którym się wychowała, przypuszczała że jej życie się tak potoczy? Jednak nie wszystko jest tak piękne jak by się mogło wydawać. Hania czuje, że mąż jej nie kocha, a jego myśli wciąż zaprząta zmarła ponad 20 lat wcześniej żona. Na domiar złego na wywiadówce dowiaduje się, że jej córka zaczęła wagarować i nikt nie wie co jest przyczyną takiego zachowania gdyż nastolatka nigdy wcześniej nie sprawiała kłopotów wychowawczych. Hania znajduje się na skraju załamania nerwowego kiedy poznaje Renatę- sąsiadkę z domku obok. Ponad 60-letnia kobieta dorywczo zajmuje się wróżeniem z kart, dlatego w okolicy traktowana jest z przymrużeniem oka. Hania odnajduje w niej jednak przyjaciółkę i powierniczkę swoich sekretów. Czy Renata pomoże Hani rozwiązać rodzinne problemy?
 
Jedna z moich koleżanek tuż po przeczytaniu tej powieści stwierdziła : "Właśnie tego potrzebowałam, czegoś lekkiego, co nie angażuje umysłu. Jednym uchem wleci, a drugim wyleci". Muszę przyznać, że znakomicie, choć w nieco zwięzły sposób, scharakteryzowała tę książkę. Gatunek powieści obyczajowej jest na tyle ciekawy, że można pod niego podpiąć wszystko, a autorzy mają szerokie pole do popisu. Czasem trafiają się perełki, jednak w większości mamy do czynienia z historiami, które mogły by się przytrafić każdemu z nas. Mogę śmiało powiedzieć, że takich Hań, Renatek i Andrzejów jest na pęczki, więc czy warto kolejny raz czytać tę samą historię? Patrząc po opiniach jakie czytelnicy wystawili tej powieści, śmiało mogę powiedzieć, że okazała się trafieniem w dziesiątkę, więc jak jest popyt to jest i podaż. A widać właśnie tego, tej powtarzalności i rutyny oczekuje polska czytelniczka (bo książka jest z pewnością skierowana do kobiet).  Jednak trafiają się i takie jednostki, które w książkach poszukują czegoś nowego, elementu zaskoczenia, świeżości, te osoby z pewnością będą rozczarowane powielonym w tej powieści schematem. Więc czy warto iść do księgarni zależy od tego jakim typem czytelnika jesteś. 

Może teraz parę słów o naszych bohaterach bo to właśnie oni, moim zdaniem, są najsłabszym ogniwem całej powieści. Choć wyżej napisałam, że takich Hań jest na pęczki to może troszkę przesadziłam, bo znalezienie takiego egzemplarza może wymagać od nas posiadania lupy. Hania jest niecodzienna, troszkę prehistoryczna i czasem zastanawiałam się czy osoba w moim wieku może być jednocześnie tak naiwna i łatwowierna. Nawet sama autorka w pewnym momencie zaczęła się zastanawiać czy Hania ma 40 czy może 70 lat? Przez 20 lat żyła w cieniu byłej, tragicznie zmarłej żony, swojego męża. Gotowała te same potrawy, zakładała ubrania w tych samych kolorach i słuchała tej samej muzyki. Przez 20 lat wysłuchiwała narzekań męża i porównań do zmarłej Katarzyny, i ani razu nie podniosła głosu, ani razu się nie poskarżyła. Czy wy byście wytrzymały? Czy żyjąc z trupem w szefie udało by wam się zachować zdrowe zmysły? Wydaje mi się, że odpowiedź na to pytanie jest oczywista a co za tym idzie postać Hani niestety jest przekłamana. Do tego dodam, że nasza główna bohaterka nie ma zielonego pojęcia co to jest rozchodniaczek, nie wie na jakiej zasadzie działają media społecznościowe i zadaje mnóstwo pytań, które dla obywatela XX wieku są oczywiste. 
Andrzej to osobnik, który pełni rolę statysty. O jego upodobaniach i zachowaniach dowiadujemy się raczej z trzeciej ręki, jednak od razu widać, że to człowiek-ciapa, który bez żony by padł ofiarą głodu lub innego kataklizmu. Jest postacią niezwykle irytującą, co tym bardziej zaskakuje ponieważ w książce występuje sporadycznie.
Na uwagę zasługuje za to postać pani Renatki, moim zdaniem jedyna, która tę powieść broni. Renata, to nietypowa, nie pozbawiona humoru staruszka, dzięki której powieść nabrała kolorytu. Jest odważna, buzują w niej witalne siły, jest nowoczesna, pomysłowa i jednocześnie troszkę zakręcona. Postać jak najbardziej na tak. Jeśli kiedykolwiek zdarzy mi się sięgnąć po kolejne tomy, to właśnie ze względu na nią.

Spotkałam się z opiniami, że książka ta jest ważna, ponieważ porusza tematy, które często znajdują się w czołówkach wiadomości telewizyjnych jak hejting w sieci czy psychiczna przemoc domowa. Autorzy tych opinii mają rację, autorka dotyka tych tematów, jednak się w nie nie zagłębia. Wszystko tutaj jest stanowczo zbyt łatwe, rozwiązania znajdują się tuż za rogiem a ważne tematy są  zwykłymi codziennymi problemami, na które pomoże kubek gorącej herbaty czy piętnastominutowa rozmowa. Niestety prawdziwe życie, jak sami dobrze wiecie, jest nieco bardziej skomplikowane. Dlatego nie dajcie się nabrać tej sielance.

"Wszystkie pory uczuć. Jesień" to część pierwsza 4-tomowego cyklu powieści obyczajowych. Po przeczytaniu wydaje mi się, że wiem o czym będą kolejne części, jak będą budowane, gdzie autorka rozmieści punkty kulminacyjne i jakie zagadnienia wplecie w fabułę. Z ciekawości sięgnę po kolejne tomy by przekonać się czy miałam rację. A czy wam polecam? Polecam w szczególności tym, którzy nie mają zbyt wiele czasu na wyczerpującą i angażującą zmysły lekturę. To jest książka doskonała do zabrania ze sobą na plac zabaw kiedy jednym okiem czytamy a drugim obserwujemy swoje pociechy, dobra do poduszki, kiedy udaje nam się czytać w półśnie. Jednak jeśli szukamy lektury o której będziemy chcieli podyskutować to zdecydowanie odradzam, lepiej pogadać o życiu bo może być o niebo bardziej interesujące ( i zabawne). Do słyszenia przy okazji następnego tomu.  

P.S Tych którzy czytali chciałabym prosić o opinię. Czy naprawdę jest tak łatwo nawiązać współpracę recenzencką jak w przypadku Hani? Czy wystarczy mieć lekkie pióro i napisać jeden e-mail by książki płynęły do Ciebie szerokim strumykiem? Bez bloga, strony, wcześniejszych publikacji? Ah, gdyby to wszystko było takie proste.


Tytuł : "Wszystkie pory uczuć. Jesień"
Autor : Magdalena Majcher
Wydawnictwo : Pascal
Data wydania : 27 września 2017
Liczba stron : 384


Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki serdecznie dziękuję wydawnictwu :








"Apteka marzeń" Natasza Socha

"Apteka marzeń" Natasza Socha

     Jak dobrze wiecie literatura kobieca nie jest gatunkiem po który sięgam w pierwszej kolejności. Tym razem, zachęcona nowymi recenzenckimi możliwościami oraz bardzo dobrymi notami książki postanowiłam spróbować. Natasza Socha całkowicie mnie zaskoczyła, gdyż napisała powieść na miarę najbardziej znanych światowych pisarek literatury kobiecej. Książkę, która tym bardziej gra na naszych nerwach i zmusza do wzruszeń gdyż opowiada o historii prawdziwej, która zdarzyła się tuż na progu naszego domu, a nie gdzieś daleko w świecie. Na domiar złego jej bohaterką jest zaledwie kilkuletnia dziewczynka, co sprawia że nasza empatia musi wejść na inny poziom a rozum ogarnąć to co dla normalnego człowieka jest nie do zrozumienia. Ta książka sprawia, że czytelnik musi zadać sobie pytania, na które nie jest w stanie odpowiedzieć. O istotę Boga, jego wpływ na nasz los. "Apteka marzeń" to mądra i wzruszająca książka, która daje nadzieję. Powinna znaleźć się w każdej przyszpitalnej poczekalni i bibliotece, niosąc otuchę i wiarę w lepsze jutro. 

Ola ma niespełna dwa lata kiedy lekarze stwierdzają u niej neuroblastomę- rzadkiego rodzaj nowotwóru rozwijający się z niedojrzałych komórek układu nerwowego. Dziewczynka umieszczona zostaje w szpitalu, na oddziale onkologicznym, gdzie lekarze, pomimo słabych rokowań, zaczynają walkę o jej zdrowie i życie. To właśnie tutaj Ola poznaje 15-letnią Karolinę, która trafiła do szpitala z powodu złośliwego chłoniaka, którego nazywa "świniakiem". 
Karolina, otoczona chorującymi dziećmi, postanawia zrobić coś by im ulżyć w cierpieniu. Zdobywa 8 czerwonych baloników, i wraz ze swoim nowo odnalezionym bratem, odwiedza szpitale na terenie całej Polski, i w każdym z nich spełnia życzenie jednego z podopiecznych.
Ola bacznie ją obserwuje i kibicuje. 

Największym plusem tej książki, jest fakt, że opowiada ona historię prawdziwą. Kiedy czytamy o kimś kto żył bądź żyje, odbieramy go zupełnie inaczej niż postać fikcyjną. Ból i cierpienie jest prawdziwe a nie wymyślone, dzięki czemu czytelnik odbiera książkę w sposób empatyczny. Współczucie to jest prawdziwe, podobnie jak inne uczucia jakich doświadczamy przerzucając strony powieści. Nasza bohaterka Ola jest osobą jak najbardziej rzeczywistą. Małą dziewczynką, której dzieciństwo zamiast śmiechem naznaczone było bólem i cierpieniem, małą dziewczynką która zamiast pływać w morzu czy zbierać kwiatki na łąkach, kilka lat spędziła na korytarzach szpitala, gdzie musiała szybciej dorosnąć, by zrozumieć życie które mogła niedługo stracić. To o niej jest ta książka, a jednocześnie to właśnie Oli mi tutaj zabrakło. Wydawać by się mogło, że całą historię poznamy ze wspomnień dziewczynki, a paradoksalnie widzimy ją oczami wszystkich osób, których jej choroba bezpośrednio nie dotyka : jej mamy, taty, przyjaciół. Może kiedyś, to sama bohaterka napisze książkę, z której dowiemy się co ONA przeżywała, jak wyglądało JEJ szpitalne "życie", czego JEJ brakowało, czego się nauczyła. Tej perspektywy mi właśnie zabrakło, choć rozumiem że jest jeszcze na nią za wcześnie. 
Kolejną bohaterką, tym razem fikcyjną, jest Karolina. Nastolatka, również cierpiąca z powodu nowotworu złośliwego, która wraz z bratem spełniała życzenia małych pacjentów szpitali. Często były to prośby o rzeczy małe lub symboliczne a czasem takie, które na pierwszy rzut oka wydawały się nie do spełnienia : jednak w tej książce nie ma rzeczy niemożliwych. 
Śmiało można powiedzieć, że "Apteka marzeń" jest książką, w której jest niezliczona ilość bohaterów, gdyż moim zdaniem każda osoba, która walczy z chorobą, pośrednio czy bezpośrednio, zasługuje na medal. 

Książka ta opowiada również o losach rodziny, której członek dotknięty jest potencjalnie śmiertelną chorobą. Kiedy zapada wyrok, zmienia się praktycznie całe nasze życie. Świat traci kolory,  jedzenie traci smak, a to co do tej pory było dla nas ważne nagle staje się błahostką. Dzieje się tak szczególnie w przypadku rodziców, których dzieci zmuszone są do zamieszkania w szpitalu, gdzie codziennie monitorowany jest ich stan zdrowia, dzieci które nie mogą opuścić placówki leczniczej gdyż może to skończyć się śmiercią. Ola przez kilka lat mieszkała w szpitalu jednak nie była sama. Była z nią jej mama, która nie dość że poznała całą medyczną terminologię, nauczyła się czytać diagnozy z samych grymasów twarzy doktorów i pielęgniarek, to jeszcze niejednokrotnie spała na karimacie w nogach łóżka by być blisko córeczki. Nie każda rodzina jest w stanie przez to przejść, dlatego tym większy należy się podziw matce, która nie zapomniała o tym, że w domu czego drugie dziecko i kochający mąż, którzy również potrzebują zainteresowania. 

Dzięki książce Nataszy Sochy dowiedziałam się, że istnieje coś takiego jak Drużyna Szpiku. Fundacja założona została w 2008 roku przez Annę Wierską, która ostatnie dwa lata swojego życia walczyła z białaczką bezskutecznie próbując znaleźć odpowiedniego dawcę szpiku. "Głównym celem działań Drużyny Szpiku jest maksymalne zwiększenie liczby osób zarejestrowanych w Centralnym Rejestrze Niespokrewnionych Potencjalnych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej, a tym samym zwiększenia szans na wyzdrowienie osób dotkniętych chorobą nowotworową"- cytat zaczerpnięty ze strony fundacji (http://darszpiku.pl/ds_wordpres/fundacja/). Nie wiem jak do was, ale do mnie to przemawia. Może nie trzeba od razu szukać najbliższej placówki, oddawać krwi i czekać na telefon, jednak wystarczy że więcej osób się zastanowi nad potencjalnymi korzyściami takiej decyzji. Książka Sochy otworzyła mi oczy bardziej niż tysiące reportaży telewizyjnych, jednak nic tak nie działa na wyobraźnię jak słowo pisane. Są na tym świecie dzieci, które cierpią, jednak są też miliony jeśli nie miliardy ludzi, którzy jeśli zechcą to mogą pomóc, w końcu każdy z nas ma swojego "szpikowego" bliźniaka. Nawet jeśli mieszka on na innej półkuli, to dzięki rozwoju medycyny i technologii nadal możemy skorzystać z jego pomocy. 

"Apteka marzeń" to jedna z bardziej wzruszających książek jakie dane mi było przeczytać. Książka, która składnia do zastanowienia i do natychmiastowego działania, nawet jeśli problem choroby nowotworowej bezpośrednio nie dotyka naszej rodziny. Ta książka pozwala uwierzyć w dobre zakończenia, nawet jeśli sami lekarze dają nam tylko kilkanaście procent na osiągnięcie sukcesu. "Apteka marzeń" to prawdziwy baton energetyczny, który zjecie z czystą przyjemnością. Polecam.

Tytuł : "Apteka marzeń"
Autor : Natasza Socha
Wydawnictwo : Pascal
Data wydania : 13 września 2017
Liczba stron : 400 

Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki serdecznie dziękuję wydawnictwu :






[PRZEDPREMIEROWO]"Serce meduzy" Ali Benjamin

[PRZEDPREMIEROWO]"Serce meduzy" Ali Benjamin

     Nie da się ukryć, że "Serce Meduzy" choć niesie uniwersalny przekaz i napisane jest językiem "dorosłych" nadal jest książką dla dzieci. Tę niewielkich rozmiarów powieść dorosły czytelnik jest w stanie przeczytać w jeden wieczór, dziecku ze względu na mniejszą umiejętność skupienia uwagi zajmie to nieco dłużej, jednak to właśnie ono wyciągnie z tej książki najwięcej. Książka Ali Benjamin to przejmująca a jednocześnie tchnąca nadzieją, smutna i zabawna powieść, której zadaniem jest uświadomienie młodym czytelnikom nieuchronności śmierci. Uczy jak rodzić sobie ze stratą i bólem. Tłumaczy to co często rodzice nie są w stanie wyjaśnić. "Serce meduzy" to nie tylko opowieść o przyjaźni i przemijaniu, to jednocześnie doskonale skomponowany poradnik terapeutyczny, który może pomóc rodzicom w przypadkach kiedy im się wydaje, że wszelka nadzieja jest stracona. 

Zuza ma 12 lat, kochających, choć rozwiedzionych rodziców, starszego brata oraz jedną, jedyną przyjaciółkę, która stanowi dla niej sens całego świata. Kiedy po wakacjach wracają do szkoły Franny wydaje się jakaś inna. Jej chód jest delikatniejszy, sukienki coraz krótsze, zaczyna zwracać coraz większą uwagę na wygląd. Mama Zuzy tłumaczy to okresem dorastania, jednak dziewczynka nie jest o tym do końca przekonana. Kiedy Franny zamiast na stałym miejscu, dosiada się do stolika elity szkolnych piękności, Zuza wie, że znalazła się na straconej pozycji. Jednak stara się robić wszystko by uratować przyjaźń. 
Kolejne wakacje i kolejny powrót do szkoły. Tym razem bez Franny, gdyż dziewczynka utonęła w odmętach oceanu. Kiedy Zuza dowiaduje się o tragedii przestaje mówić i pogrążona w żałobie stara się znaleźć wytłumaczenie tej bezmyślnej śmierci. Pomagają jej w tym meduzy. 

I to właśnie meduzy są punktem centralnym tej powieści, klejem który spaja wszystkie wątki w spójną całość. A wiecie dlaczego? Sama autorka, w jednym z wywiadów, przyznała się, że książka początkowo miała być w całości przeznaczona tym galaretowatym stworzeniom. Od najmłodszych lat zafascynowana była światem fauny i flory. Zamiast bawić się lalkami dzień spędzała na łapaniu żab i robaków. Kiedy rodzice zabrali ją do oceanarium gdzie po raz pierwszy zobaczyła meduzę, całkowicie wchłonął ją świat tych podmorskich stworzeń. Poniższa książka miała być pamfletem na ich cześć, zbiorem ciekawostek i statystyk. Części fabularne zostały dopisane później. Jeśli szczegół ten jest nam znany, czytając książkę zdamy sobie sprawę, że samodzielnie jesteśmy w stanie rozłożyć ją na czynniki pierwsze, a meduzy i szczegóły z ich życia są po prostu wszędzie. Ten naukowy przekaz niezwykle trudno było włożyć w usta zaledwie dwunastoletniej dziewczynki jednak Ali Benjamin (i zapewne edytorzy książki) dobrze odrobili pracę domową. Zamiast wiedzy encyklopedycznej dostaliśmy zbiór ciekawostek (często przerażających) oraz fakty na temat meduz, o których nie usłyszelibyśmy na lekcjach biologii. Wiedzieliście na przykład, że znany jest gatunek tych parzydełkowców, który ze względu na swoje specyficzne właściwości, jest praktycznie nieśmiertelny? Nazywa się Turritopsis Nutricula. Jej kuzynka Irukandji jest zaliczana do grona najgroźniejszych zwierząt świata. Ta niewielkich rozmiarów, przezroczysta meduza swoim jadem sprawia, że człowiek przez kilka dni żyje w stanie agonii. Takich ciekawostek, zarówno o tych morskich stworzeniach jak i ich badaczach, jest w książce więcej, i wszystkie są zbiorem faktów.

No ale czy książka o meduzach to temat, który może zainteresować nastoletnich czytelników? Dla tych, którzy z biologią mają na bakier autorka wprowadziła motyw przyjaźni pomiędzy Zuzanną a Franny. Przyjaźnią, która jak każde uczucie i każdy związek pomiędzy dwójką ludzi ma swoje wzloty i upadki. Fabuła powieści umiejscowiona jest zarówno w przeszłości jak i w teraźniejszości, i opowiadana jest z perspektywy 12-letniej Zuzy. Autorka jak na dłoni przedstawia nam schemat rozpadającej się przyjaźni i zmieniających się priorytetów. Ukazuje jak okrutne mogą być nastolatki i jak wyraźne różnice w szybkości dorastania i rozwoju emocjonalnego mogą występować w tej samej grupie wiekowej. Franny oddala się od Zuzanny nie dlatego, że przyjaciółka ją znudziła. Moim zdaniem Zuza nie dorosła do zachowań, których oczekiwała od niej przyjaciółka, i dlatego została odsunięta na boczny tor. Jako ta mniej dojrzała emocjonalnie (a może bardziej?) nie potrafiła znieść odrzucenia. Walczyła nie zdając sobie sprawy, że walczy z wiatrakami. 
Część "teraźniejsza" opowiada o świecie "po". Po utraconej przyjaźni, po tragedii. Świecie gdzie już nic się nie da naprawić gdyż Franny nie żyje. Utonęła ta, która była świetną pływaczką. Dlaczego teraz? Dlaczego ona? Dlaczego Zuza nie dostała szansy na naprawę tego co uważała, że popsuła?
Dziewczynka nie jest w stanie samodzielnie odpowiedzieć na te pytania, uważa że świat jej nie pomoże gdyż nie rozumie ogromu tej tragedii, zniechęcona i pogrążona w żałobie jeszcze bardziej zamyka się w sobie i postanawia zrezygnować z werbalnej komunikacji. Uważa, że świat jest przepełniony pustymi rozmowami i słowami bez sensu, ludzie mówią dla samej idei mówienia nawet gdy nie mają nic do przekazania. 
Odchodząc z hałaśliwego świata ludzi Zuzanna poznaje świat meduz. Tych ekspansywnych, groźnych a czasem i śmiercionośnych zwierząt, które powoli opanowują naszą planetę i mają niebywały wpływ na ekosystem. Czy to właśnie one zabiły jej najbliższą przyjaciółkę?  

"Serce meduzy" to książka przepełniona smutkiem a jednocześnie pełna nadziei i wiary. To doskonały materiał na lekturę wczesnoszkolną. Choć autorka nie wykracza pomiędzy gatunek New Adult, powieść jest dość schematyczna i z powodzeniem można znaleźć sporo podobnych, to nadal uważam, że jest w niej coś pięknego, jakaś głębia i filozofia, która jest dostępna tylko dzieciom, tym niewinnym istotom które nie doświadczyły w życiu zła. Dorosły lekcję tę przyswoił już na własnej skórze. Polecam. 

Tytuł : "Serce meduzy"
Autor : Ali Benjamin
Wydawnictwo : Zysk i S-ka
Liczba stron : 308
Data wydania : 27.02.2018
Tytuł oryginału : The Thing About Jellyfish

Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki serdecznie dziękuję wydawnictwu :  


"Wspomnienia z martwego domu" Fiodor Dostojewski

"Wspomnienia z martwego domu" Fiodor Dostojewski

     Fiodora Dostojewskiego zapamiętałam jako tego pisarza, dzięki któremu zapałałam miłością do lektur szkolnych. Jego "Zbrodnia i kara" a później "Bracia Karamazow" w dużej mierze przyczyniły się do rozwoju mojego gustu czytelniczego. Ostatnio nakładem wydawnictwa MG ukazało się piękne wydanie (moim zdaniem klasyka zasługuje na piękne, twarde okładki) mniej znanej powieści rosyjskiego pisarza "Wspomnienia z martwego domu". Jest to po części autobiograficzna opowieść, której akcja toczy się w syberyjskim więzieniu, typowym obozie pracy, gdzie zsyłani byli najgorsi kryminaliści. Choć autor przyzwyczaił nas do monumentalnych, wielostronicowych powieści, ta niepozornych rozmiarów książka, również jest literackim majstersztykiem, i choć opowiada o obozowej codzienności, nie trudno jest dostrzec ukrytą w niej filozoficzną analizę zbrodni i kary. Może to właśnie to opowieść była pierwowzorem tej fascynującej szkolnej lektury?

"Wspomnienia z martwego domu" opowiadają o losach Aleksandra Pietrowicza, byłego rosyjskiego
szlachcica, który zesłany został na Syberię za zabójstwo własnej żony. Jego "katorga" ma trwać dziesięć lat, które będą dla niego niezwykle trudnym okresem nie tylko ze względu na warunki pogodowe i katorżniczą pracę. Ludzie stanu szlacheckiego nie cieszą się "sympatią" w obozach pracy, często stają się ofiarą wrogości współwięźniów, są wykluczeni i samotni. Dostojewski w swojej książce opisuje trudy i codzienność życia obozowego aż do momentu uwolnienia głównego bohatera z pętających go kajdan.

Trudno nie oprzeć się wrażeniu, że pod postacią Aleksandra Pietrowicza kryje się sam Fiodor Dostojewski. Ten znakomity rosyjski pisarz był zaangażowany politycznie i ta działalność doprowadziła go na salę sądową. Należał między innymi do tzw. "Koła Pietraszewskiego" zgromadzenia ludzi kultury i polityki, założonego przez Michaiła Butaszewicza-Pietraszewskiego. Na swoich copiątkowych spotkaniach krytykowali oni politykę cara Mikołaja, zacofanie społeczno ekonomiczne kraju oraz dyskutowali na temat konicznych reform, których wprowadzenie miało na celu zbliżenie ustroju społecznego i warunków życia do tych panujących w Europie Zachodniej.
W 1849 roku, członkowie Koła zostali aresztowani i skazani na karę śmierci, która w ostatniej chwili zmieniona została na 4 lata katorgi. Sam Dostojewski trafił do obozu pracy niedaleko miejscowości Omsk.  Po odsłużeniu kary wcielony został do wojska, a dzięki łasce cara przywrócono mu godność szlachecką i mianowano oficerem (motywy biografii zaczerpnięte z Wikipedii). 
Nie do końca wiadomo dlaczego autor zamiast napisać powieść autobiograficzną, wprowadził do niej fikcyjnego bohatera Aleksandra Pietrowicza. Czy powodem tego zabiegu był strach przed ówczesną władzą i powrotem na Syberię? Czy jeśli włożyło się własne doświadczenia w usta postaci wymyślonej to uzyskiwało się usprawiedliwienie? A może był to po prostu literacki kaprys? Tego się pewnie nigdy nie dowiemy. Jednak jedno wiemy na pewno. Autor spędził kilka lat na Syberii, w ciężkiej katordze więc opisywane realia są "towarem z pierwszej ręki" co dodaje im wartości i zmienia sposób w jaki odbieramy książkę. Nie mamy tutaj do czynienia z fikcją literacką choć Dostojewski za wszelką cenę stara się to ukryć. 

"Wspomnienia z martwego domu" opowiada o miejscu zapomnianym przez świat, w którym nie ma miejsca na nadzieję. To dom przestępców, wywrotowców i wyrzutków, ludzi bez skrupułów, często psychopatów czy szaleńców, a czasem i takich którzy znaleźli się nie po tej stronie politycznej barykady. Wszyscy oni wrzuceni zostali do jednego worka, wszyscy stali się trybikami jednej maszyny, której celem jest odczłowieczenie, zniewolenie i wykorzystanie człowieka w każdej możliwej formie. Raz zamknięci wewnątrz ostrokołu, nie opuszczą go przez długie lata, czasem przyjdzie im tu umrzeć. Dostojewski w cudowny, obrazowy sposób opowiada nam prozę życia codziennego w obozie. Ze szczegółami poznajemy każdy budynek, kamień i belkę. Razem ze skazańcami wstajemy skoro świt w 40 stopniowym mrozie, myjemy się z lodowatej wodzie i zmierzamy do kuchni na śniadanie. Chleb jest dobry, jeszcze takiego w życiu nie jedliśmy, i jest go dużo, dla każdego starcza. Chleb zamiennikiem mięsa, owoców i warzyw. Na każdy dzień, na każdą okazję. No chyba, że ktoś ma pieniądze. Towar jednocześnie zakazany a z drugiej strony strasznie pożądany. Masz pieniądze możesz mieć wszystko : chleb i coś do chleba. A nawet wódkę. Kupioną poza ostrokołem, przelaną do wołowych kiszek, trzykrotnie rozcieńczoną wodą, jednak alkohol to alkohol, daje chwilkę zapomnienia, dla niego warto odmawiać sobie lepszej strawy i odkładać kopiejka do kopiejki. Warto zastawić rządowe ubranie u lichwiarzy, bo tych też tutaj nie brakuje. 
Podobnie jak wszelkich możliwych zawodów i specjalności. Spekulanci w jednym pomieszczeniu z krawcami, hazardziści z ludźmi kultury, alkoholicy i bumelanci ze szlachtą. Istny tygiel. 
Oprócz miejsc i czynności autor opisuje również skazańców, dogłębnie analizując ich profile psychologiczne. Nie ma tu dwójki takich samych ludzi, dwóch takich samych zbrodni. Jedno jest pewne : wszyscy sobie zasłużyli na los, który wylosowali. Tworzą oni zbiorowość, która kieruje się więziennymi zasadami, które trzeba sobie przyswoić, bo nikt nas ich nie nauczy. Tutaj się nie mówi o zbrodni i karze, donoszenie nie jest piętnowane gdyż jest na porządku dziennym, podobnie jak próżność i wywyższanie się. Można sobie docinać, można obrażać, jednak agresja jest potępiana, gdyż może przynieść więcej szkód niż pożytku.

To właśnie pojęcie "zbrodni i kary" jest głównym motywem tej książki. Autor na podstawie zbiorowości, jaką są więźniowie, stara się ustalić wspólny profil przestępcy, jednak szybko się przekonuje że jest to zadanie niewykonalne. Podobnie ma się z systemem wymierzania kar. Dla niektórych, bardziej ludzkich jednostek, pobyt w katordze jest przeżyciem traumatycznym, które zmienia człowieka na całe życie, dla innych jest po prostu sposobem na przeżycie. Jedni tuż po uwolnieniu popełniają kolejną zbrodnię byle tylko powrócić za ostrokół. Są to ludzie leniwi, którzy na zewnątrz byliby nędzarzami żebrzącymi o kromkę chleba, którego tutaj mają pod dostatkiem. Czy taki człowiek odbywa karę? Czy może kara jest dla niego jednocześnie nagrodą? 
Autor opisuje profile psychologiczne ludzi, począwszy od psychopatycznych morderców, przez buntowników, aż do sfrustrowanych obywateli, dla których zbrodnia była jedynym wyjściem z matni, którą stało się ich życie. To prawdziwy przekrój mrocznej strony społeczeństwa rosyjskiego.

"Wspomnienia z martwego domu" to książka, którą warto przeczytać jeśli nie ze względu na piękną prozę, którą ją napisano (takiego języka już nie doświadczymy we współczesnej literaturze) to chociażby ze względu na ładunek emocjonalny jaki ze sobą niesie. Na własnej skórze czytelnik może odczuć, że dzieło to, wynikłe z pobytu autora w gułagu, było kamieniem milowym które zmieniło poglądy i postrzeganie świata przez autora, naznaczyło również jego przyszłe utwory. To właśnie od tej powieści rozpoczęła się jego fascynacja motywem walki dobra ze złem. Złem, które kryje się wszędzie. Polecam.


Tytuł : "Wspomnienia z martwego domu"
Autor : Fiodor Dostojewski
Wydawnictwo : Wydawnictwo MG
Data wydania : 27 września 2017
Liczba stron : 224
Tytuł oryginału : Записки из Мёртвого дома (Zapiski iz miortwogo doma)

Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki serdecznie dziękuję wydawnictwu :

 


"Dziecko w śniegu" Włodek Goldkorn

"Dziecko w śniegu" Włodek Goldkorn

     Nadchodzi taki okres w życiu każdego czytelnika, że beletrystyka zaczyna nudzić a klasyka nadal napawa lękiem. Poszukujemy nowych wyzwań, odkryć, wtedy też sięgamy po książki historyczne, biografie czy różnego rodzaju reportaże. Temat Holokaustu nie jest mi obcy, jednak zamiast wzmianek encyklopedycznych czy podręczników do historii, wolę czytać o historiach prawdziwych, nawet jeśli nie dotyczyły bezpośrednio autora. Kiedy wydawnictwo Czarne postanowiło wydać książkę Włodka Goldkorna, znanego polskiego publicysty, który całe swoje dorosłe życie mieszkał we Włoszech, wiedziałam że koniecznie muszę ją przeczytać. Oto świadectwo zamierza dać człowiek, którego duża część rodziny zniknęła w komorach gazowych, a Ci którzy przeżyli do końca życia toczyli walkę z koszmarami. "Dziecko w śniegu" to kolaż wspomnień autora i jednoczesna próba zrozumienia niewytłumaczalnego.

Tuż po zakończeniu II Wojny Światowej, rodzice Włodka postanowili wrócić do Polski z Rosji, gdzie
udało im się przetrwać okres Holokaustu. Osiedli w Katowicach. To właśnie tu młody Goldkorn chodził do szkoły podstawowej i liceum. Po wydarzeniach w 1968 roku rodzina zdecydowała się na opuszczenie kraju, ze względu na nękające diasporę żydowską szykany i prześladowania. Wyemigrowali do Włoch gdzie Włodek zdobył wyższe wykształcenie i zajął się pracą dziennikarską. Przez długi okres czasu był redaktorem działu kultury L'Espresso. 

Szoa- z hebrajskiego całkowita zagłada, zniszczenie. Pojęcie bardziej znane pod terminem Holokaust. Rok 1942 kiedy powstają, na terenie Polski, pierwsze obozy koncentracyjne, obozy pracy które szybko zamienią się w obozy śmierci. Miliony polskich Żydów, którym w porę nie udało się opuścić granic kraju, w bydlęcych wagonach niczym "owce prowadzone na rzeź" (słowa samego autora) jadą do Birkenau, Treblinki czy Bełżca, miejsc które staną się ich grobem. Autor sam tego nie przeżył, jednak będąc następnym pokoleniem po Szoa, żyje pomiędzy pamięcią, a tym "co po". 
W książce poznajemy losy jego najbliższej rodziny, krewnych którym nie udało się, nie zdążyli lub po prostu nie chcieli uciec z kraju ogarniętego wojną. Krewnych, którzy z małymi dziećmi na rękach szli do komory gazowej a ich ostatnimi słowami było : "To nie jest świat godzien tego, żeby na nim żyć". Poznajemy tych, którzy w śniegu zostawiali własne dzieci, uciekając przed pogonią, ratując własne życie. Poznajemy ludzi, którzy żyli w czasach bez miłości, godności i nadziei, w czasach w których, parafrazując Fryderyka Nitzschego, "Bóg umarł".  Wszystko to nadal funkcjonuje w pamięci zbiorowej jednostki, którą są ocalali. Autor przekonuje nas, że należy pamiętać, jednak nie należy podejmować prób interpretacji , gdyż nie jesteśmy w stanie zrozumieć czystego zła. Również pamięć nie jest doskonała, gdyż brakuje nam świadectw, brakuje ocalałych, którzy mogliby zeznawać. 

Ta książka to nie tylko podróż w czasy zagłady. To również próba zrozumienia tego czym stał się świat, czym stała się Polska i Europa po II Wojnie Światowej. Wojnie, która zabiła miliony ludzi, wymordowała miliony Żydów (gdyż to w większości o tym narodzie jest mowa), praktycznie całe pokolenie. Czy po takiej stracie możliwa jest całkowita rekonstrukcja Narodu? Czy tak skrzywdzone społeczeństwo będzie w stanie budować zdrowe więzi? Czy już zawsze będą żyli przeszłością i w jej imię? Właśnie na te pytania stara się odpowiedzieć autor. Polska po wojnie nie była miejscem przyjaznym Żydom. Jako satelita Związku Radzieckiego, w którym Stalin ze wszelką cenę starał się zwalczyć każdą religię, dotyczyło to również judaizmu. Żydzi w Polsce, ze strachu o swoje zdrowie, pracę a często i życie, deklarowali się polakami. W większości stawali się zagorzałymi komunistami, co było na rękę ówczesnej władzy. Dopiero w połowie lat 50, wraz z nadejściem Władysława Gomułki nastąpiła odwilż. Zaczęły powstawać żydowskie komitety, zelżała cenzura. Jednak nawet wtedy rząd polski nie chciał wziąć na siebie odpowiedzialności za żydowską diasporę. W swoich przemówieniach pierwszy sekretarz partii namawiał ich do wyjazdu do Izraela. Eskalacja kryzysu nastąpiła w 1968 roku, kiedy doszło do zaostrzenia nastrojów antysemickich nie tylko w warstwach partyjnych ale też wśród robotników i ludzi z tzw. "nizin społecznych". Żydów usuwano z pracy i z Uniwersytetów, by prowadzić w miarę normalne życie musieli opuścić Polskę, kolejny raz przyszło im tułać się po świecie. 

Autor opowiada nam, jak zmieniały się okoliczności i klimat, w komunistycznej Polsce, jak wyglądało jego życie jako małego chłopca. Opowiada o swoich sąsiadach i ich własnych sposobach na przetrwanie. Jedni uciekali do Izraela, drudzy deklarowali się Żydami, mówili w jidysz i liczyli z poważnymi konsekwencjami, jeszcze inni zmieniali nazwiska i stawali się bardziej polscy niż Polacy. Dużo czasu poświęca swoim własnym przemyśleniom na temat życiu "po Szoa". Analizuje obraz żydów widzianych oczami ludów Europy oraz mieszkańców Izraela, w tej analizie możemy dopatrzyć się wielu kontrowersji. Goldkorn w "Dziecku w śniegu" nie ukrywa swoich poglądów odnośnie powstania państwa Izrael. Dziwi się, jak tuż po wojnie, kiedy zginęły miliony Żydów, Ci sami ludzie mogli zgodzić się najechać inne państwo i rozpętać kolejną wojnę, z kolejnymi ofiarami.

Ostatnia część książki to podróż pamięci, szlakiem obozów koncentracyjnych : Auschwitz, Treblinki i Bełżca. Widoczna jest tu krytyka Auschwitz, które Goldkorn uważa za muzeum horroru, w którym straszą stosy ściętych włosów czy pędzelków do golenia. Do miejsce które zamiast objawić straszną prawdę historyczną, stało się areną politycznych przepychanek, gdzie każdy może ugrać coś dla siebie.
Miejsca takie jak Bełżec czy Treblinka, miejsca w środku lasu, gdzie turyści zjawiają się o wiele rzadziej, rozległe połacie ziemi z kamieniami jako symbolami pomordowanych, o wiele lepiej oddają duch Szoa. Dają czas na zadumę i zastanowienie. Na zmierzenie się z własnymi wspomnieniami i przeszłością, której pomimo usilnych prób nie będziemy w stanie zrozumieć. 

Choć widać, że autor kocha Polskę i Polaków (wiele z osób, które stało się jego najbliższymi przyjaciółmi było polskimi żydami) to jednocześnie czuje do nich niewysłowiony żal. Boli go swoiste skomercjalizowanie Holokaustu, używanie go instrumentalnie do osiągnięcia własnych korzyści. Nadal boli wspomnienie ludności z miejscowości bliskich obozom śmierci, która odkopywała ciała pomordowanych w poszukiwaniu kosztowności. Boli wspomnienie manifestacji rządowych i szykan, sloganów namawiających do wyjazdu z Polski, wypominania obcości.  Pomimo tego wszystkiego Włodek Goldkorn pozostał Żydem i pozostał Polakiem, a jego książka "Dziecko w śniegu" to ważny głos w literaturze na temat Holokaustu. Choć nie dotyka problemu bezpośrednio, to pokazuje jaki wpływ Szoa ma na kolejne pokolenia. Ale czy odpowiada na pytanie "jak żyć"? To już musicie przeczytać sami. Polecam


Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki serdecznie dziękuję wydawnictwu :


"Kredziarz" C.J Tudor [PRZEDPREMIEROWO]

"Kredziarz" C.J Tudor [PRZEDPREMIEROWO]

     Jeszcze parę tygodni temu, kiedy pierwszy raz usłyszałam o tej książce, zastanawiałam się czy wydawca nie robi jej krzywdy tak intensywnym marketingiem. Jej okładka była dosłownie wszędzie w internecie a większość znanych mi blogerów już zdążyła ją zrecenzować. Dopóki nie trafiła w moje ręce zastanawiałam się czy powieść C.J Tudor jest naprawdę aż tak rewelacyjnym debiutem, czy po prostu cała ta akcja ma na celu zwiększenie sprzedaży, gdyż książka jest średnia. "Kredziarz" w moim przypadku okazał się strzałem w dziesiątkę. Inspirowana najlepszymi pisarzami gatunku powieść, miała w sobie wszystko to co charakteryzuje dobry thriller a nawet więcej : ładunek nostalgii, który sprawił, że zatęskniłam za czasami dzieciństwa. 

Rok 1986. Lato chyli się ku końcowi kiedy do miasteczka Anderbury przyjeżdża wesołe miasteczko. Tym razem jest jeszcze lepsze, gdyż piątka przyjaciół może je odwiedzić bez asysty rodziców, co jak dotąd było wykluczone. Dzień jest piękny, w powietrzu czuć zapach popcornu a dookoła widać same roześmiane twarze. Jeden z chłopców, Eddie, spostrzega piękną dziewczynę, która wraz z koleżanką czeka w ogonku do kolejki górskiej. Nagle wydarza się tragedia. Mechanizm podtrzymujący kolejkę nie wytrzymuje napięcia i pęka wystrzeliwując na boki kawałki metalu. Jeden trafia w policzek
dziewczyny, drugi prawie odrywa jej nogę. Jednak to dopiero początek nieszczęść. Im bliżej końca wakacji tym w miasteczku dochodzi do coraz większej ilości tragedii. W lesie znalezione zostają ciała zamordowanych osób.
Trzydzieści lat później, Eddie dostaje anonimowy list. Po przeczytaniu jego treści nie wie czy to straszny żart czy morderca powrócił. Okazuje się, że nie jest jedynym, którego dopadła przeszłość. 

Cieszę się, że autorzy zaczęli czerpać z najbardziej interesujących, a często wręcz doskonałych źródeł. Ciężko jest się nie domyślić, że bezpośrednią inspiracją dla autora była mała nowelka autorstwa Stephena Kinga o tytule "Ciało". Zresztą to niewielkich rozmiarów dziełko zainspirowało również braci Duffer co zaowocowało rewelacyjnym mini serialem "Stranger Things" wyprodukowanym przez platformę Netflix. 
Aż ciężko uwierzyć, że mamy do czynienia z debiutem literackim. Czytałam wiele książek znanych autorów, które nie były nawet w przybliżeniu tak wciągające, dobrze skomponowane i dopracowane jak "Kredziarz". Albo mamy do czynienia z prawdziwym wirtuozem pióra (sama mało wiem o autorze z braku wiarygodnych źródeł) albo z bardzo dobrym edytorem, managerem i wydawcą, którzy wspólnymi siłami stworzyli niemalże arcydzieło. Jak to często bywa w przypadku debiutów, recenzenci na siłę starają się znaleźć słabe punkty nawet w najlepszym dziele. Tak miałam w tym przypadku, jednak bez większego powodzenia. "Kredziarz" ma wszystko co cechuje rasowy thriller : morderstwo, suspens, wiarygodne postaci i mroczny klimat. Można się przyczepić, że sylwetki bohaterów były ściągnięte i sztampowe, że cała fabuła zadała więcej pytań niż dostaliśmy odpowiedzi lub, że tempo narracji było zbyt powolne. Jednak wszystkie te "mankamenty" nie zdołały sprawić, żeby powieść straciła na wartości. Wprost przeciwnie, nie starała się być doskonała a autor nie aspirował do nagrody Pulitzera. Miała dostarczyć rozrywki i to jak najbardziej się udało. 

Przez cały czas czytania tej książki, miałam przemożne wrażenie, że jej akcja wcale nie toczy się zaledwie 400 km od mojego miejsca zamieszkania (sama mieszkam w Irlandii), tylko za oceanem, w Stanach Zjednoczonych gdzie takie morderstwa są na porządku dziennym. Sami widzicie jak bardzo autor czerpał od amerykańskich autorów, udało mu się nawet skopiować atmosferę tego wielkiego kraju i cechy osobowościowe jego obywateli. Anglia u Tudora jest zbyt słoneczna, zbyt upalna. Miasteczko jest zbyt amerykańskie. te wszystkie bary, lasy, opuszczone place zabaw czy wesołe miasteczka są rodem wyjęte z powieści Stephena Kinga. Nie staram się tutaj tego faktu krytykować, gdyż wbrew pozorom ta amerykanizacja dodaje powieści wiarygodności. Praktycznie cały mój okres dorastania spędziła na oglądaniu amerykańskich seriali i czytaniu książek autorów zza oceanu. Właśnie z tym kojarzy mi się moje dzieciństwo lat 80. Tutaj należy nadmienić, że akcja książki dzieje się w połowie w 1986 roku a w połowie w czasach nam współczesnych. Autorowi udało się przenieść mnie w czasy beztroskiego dzieciństwa, kiedy szczytem marzeń było włóczenie się z kolegami po ulicach, jeżdżenie na rowerach czy eksplorowanie starych stodół. Co nigdy nie zdarzyło mi się widzieć ani oderwanych części ciała, ani zamordowanych jednak poczucie nostalgii za czasem dawno minionym pozostało. 

Uważam, że "Kredzierz" jest świetną powieścią-thrillerem, który przypadnie do gustu większości czytelników. To utwór z pogranicza mistery crime i suspensu, z dopracowanymi postaciami, gdzie autor zadał sobie nie lada trud by połączyć wszystkie z pozoru nie powiązane ze sobą wątki. Trudno jest zsynchronizować ze sobą przeszłość z teraźniejszością tak by obyło się bez zgrzytów. W tym przypadku wszystko zostało dokładnie naoliwione a w nasze ręce wpadła książka, która zabierze nas w mroczne czasy dzieciństwa. Polecam 

Tytuł : "Kredziarz"
Autor : C.J Tudor
Wydawnictwo : Czarna Owca
Data wydania : 28 lutego 2018
Liczba stron : 384
Tytuł oryginału : The Chalk Man



"Cydr z Rosie" Laurie Lee

"Cydr z Rosie" Laurie Lee

     Dzieło Laurie Lee wpadło w moje ręce już wcześniej, dawno temu na studiach, zadane jako lektura przez lektorkę języka angielskiego. Wtedy, czytając w obcym dla mnie języku, błagałam o to by więcej zrozumieć i choć raz się uśmiechnąć lub zachwycić, co miało być moim udziałem, tak przynajmniej zapewniali anglosascy wydawcy. Teraz, prawie 15 lat później, tuż po przeczytaniu przetłumaczonej wersji, w końcu pojęłam dlaczego ta książka jest tak zachwalana i w niektórych regionach Anglii należy do kanonu lektur. Nie dość, że jest napisana pięknym, lirycznym i dawno już zapomnianym językiem, to jeszcze opowiada o czasach dawno minionych z nostalgią i rozmarzeniem, o czasach leniwego dzieciństwa, które już nigdy nie wrócą. To książka, która posiada wspólny mianownik ze wszystkimi czytelnikami, dlatego pomimo upływu lat nadal wydaje się być współczesna. 

Laurie Lee, angielski pisarz, poeta i scenarzysta, w wieku trzech lat wraz z rodziną przeprowadził się
do małej rolniczej wioski Slad, w hrabstwie Gloucestershire. Jego ojciec opuścił rodzinę i wyjechał
do wielkiego miasta. Pomimo faktu, że nigdy nie zamierzał wracać, nadal wysyłał swojej żonie pieniądze  dzięki czemu była w stanie utrzymać przy życiu liczną rodzinę. 
Autor, w tej biograficznej opowieści, opowiada o wczesnych latach swojego życia. Książka podzielona jest na rozdziały, które choć nie są ułożone chronologicznie nadal tworzą spójną całość. Dzieciństwo pisarza przedstawione jest za pomocą opowiadań-obrazów, które podzielone są tematycznie. Mamy tutaj rozdziały zatytułowane "Zima i lato", w których autor opisuje (niczym Reymont w "Chłopach"), pory roku i związane z nimi zabawy i obowiązki. Są rozdziały o członkach rodziny i najbliższych sąsiadach (ten opowiadający o staruszkach jest moim ulubionym fragmentem biografii), te opowiadające o szkole czy świętach oraz wiele wiele innych. W tej niewielkich rozmiarów książeczce autorowi udało się zmieścić najważniejsze momenty ze swojego dzieciństwa.

Jak tylko zabrałam się za lekturę wiedziałam, że jest to książka zupełnie pozbawiona akcji. Zresztą jeśli zadamy sobie trud i poznamy sylwetkę naszego autora to będziemy wiedzieli, że dzieciństwo, choć go nie rozpieściło było raczej spokojne. Urodzony na początku XX wieku, wychowany przez matkę, która dość lekko stąpała po ziemi, choć często doświadczał głodu i zimna zapamiętał swoje dzieciństwo jako okres magiczny. Był to czas kiedy znana nam współczesna cywilizacja i jej postęp jeszcze nie dotarła na angielską wieś. Czas kiedy odległość nadal mierzyło się możliwościami konia, za klimatyzację służył przeciąg, a za lodówkę dół w ziemi wypełniony śniegiem. Jak popatrzymy na dzisiejsze dzieci i młodzież to naszym oczom ukaże się smutny obraz, zmęczone twarze wpatrzone w ekrany tabletów i komputerów, dzieci nie spędzające czasu z rówieśnikami, nie umiejące się wspólnie bawić, gdyż najłatwiejszą rozrywkę znajdują w internecie. Nie trzeba się wysilać, wymyślać zabaw. Ja pamiętam moje dzieciństwo, dzieciństwo czasu transformacji, kiedy nadal się siedziało na dworze jednak z okien kusiła już telewizja, a cały świat zaczynał mówić o pierwszych komputerach. Wtedy nadal bawiło wspinanie się po drzewach czy łażenie po trzepaku, jednak nowinki techniczne kusiły niczym diabeł zabierając czas do tej pory przeznaczony rodzinie i rówieśnikom. 
Nasz autor żył w czasach kiedy czasu nadal było dużo, kiedy dni były długie i wypełnione śmiechem. Młodzi chłopcy beztrosko biegali po szerokich łąkach, kąpali się w jeziorach czy jeździli na łyżwach. Wtedy rodzice nie bali się zastawiać swoich pociech na podwórku po zmierzchu gdyż w znanej okolicy nie groziło im niebezpieczeństwo. Dziewczyny siedziały z mamą w kuchni, piekły ciasteczka i wyszywały serwetki. Więzi rodzinne były naprawdę mocne, i każdy za swoim ziomkiem stanął by murem. 

Nie mamy do czynienia z dobrą biografią, jeśli jej autor nie jest w stanie przenieść nas w czasie i dać poczuć na własnej skórze to czego doświadczył. Tym razem miałam do czynienia z biografią wspaniałą. Nie dość, że przeniosłam się w czasie to jeszcze zrobione to zostało z takim kunsztem i smakiem, że poczułam się jak bym kosztowała rajskiego, soczystego owocu. Wszystko tu było żywe, tętniące kolorami i witalnością, soczyste i świeże. Proza Laurie Lee, choć liryczna, nieśpieszna i niepozbawiona ozdobników i licznych metafor, aż cieszy zmysły. Rzadko zdarza mi się czytać książki, których autorzy potrafiliby w tak drobiazgowy i detaliczny sposób przedstawić świat, i to na dodatek czasów swojego dzieciństwa. U Lee przyroda żyje, brudna i biedna angielska wioska wydaje się być najprzyjemniejszym miejscem na świecie a jedynym zwiastunem nieszczęścia jest zbliżający się wielkimi krokami postęp technologiczny. Czytając aż czujemy tęsknotę autora za czasami dawno minionymi. 
Niektórzy powiedzą że moje zachwyty są przesadzone, wszak w dziele Lee pełno elementów zarówno rasistowskich jak i seksistowskich, chociażby planowanie przez autora gwałtu na swojej pobożnej i nieco niedorozwiniętej koleżance, i chociażby ze względu na to powinniśmy wykazać się szacunkiem i trzymać ochy i achy na uwięzi. Nie uważam żeby powieść Laurie Lee była dziełem doskonałym, lecz to przecież  biografia a czy życie jakiegokolwiek człowieka jest do końca idealne? Stylistycznie i językowo pięknie i dosadnie, fabularnie powolnie i zmysłowo. Jest to kawałek angielskiej literatury, który nie bez powodu stał się cenionym bestsellerem. Polecam i wam. Dla tej nostalgii. 

Tytuł : "Cydr z Rosie"
Autor : Laurie Lee
Wydawnictwo : Zysk i S-ka
Data wydania : 4 grudnia 2017
Liczba stron : 296
Tytuł oryginału : Cider with Rosie


Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki serdecznie dziękuję wydawnictwu : 




"Ziemia przeklęta" Phillip Lewis

"Ziemia przeklęta" Phillip Lewis

     Passa czytelnicza nadal trwa. Kolejny raz dzięki wydawnictwu Prószyński i S-ka w moje ręce trafiła fenomenalna książka debiutującego amerykańskiego autora Phillipa Lewisa. Portal lubimyczytać.pl nadał jej etykietę kryminału/thrillera jednak tym razem recenzenci pomylili się w swojej ocenie. "Ziemia przeklęta" to monumentalna powieść obyczajowa z elementami sagi rodzinnej i traktatu na temat dorastania, przynależności, teorii rodziny i tożsamości. Jest to jedna z bardziej mrocznych i smutnych powieści jakie czytałam, choć ten smutek kryje się na skraju naszego postrzegania a zło czai się w kątach. "Ziemia przeklęta" to również książka pełna liryzmu, poezji i muzyki, które sprawiają, że pomimo całego zła odkrywamy również piękno tego debiutu. 

Henry Aster, prawnik i pełen ambicji lecz niespełniony pisarz, zmuszony jest do powrotu do rodzinnej miejscowości ze względu na ciężką chorobę matki. Zabiera swoją ciężarną żonę i cały dobytek i wraca w Appalachy, do małej miejscowości na skraju ziemi przeklętej zwanej Barrowfields. To właśnie tutaj wygrywa swoją pierwszą sprawę o milionowe odszkodowanie i za otrzymane wynagrodzenie kupuje położony na wzgórzu dom, który, choć nowoczesny, kryje w sobie mroczną tragedię. Na świat przychodzi jego syn, również Henry, a parę lat później córka Threody. Chłopiec idzie w ślady ojca, pasjonują go książki i pisanie. Godzinami potrafi przesiadywać w gabinecie swojego rodzica, kiedy ten pracuje nad swoją powieścią.  Niestety kiedy dochodzi do rodzinnej tragedii, Henry senior, wpada w głęboką depresję i odchodzi. Pozostawiony samemu sobie chłopiec również postanawia opuścić matkę i siostrę i wyjechać na oddalony o kilkaset kilometrów Uniwersytet.

"Ziemia przeklęta" to jedna z tych powieści, w których już po kilku pierwszych akapitach wiesz, że zadziałają na Ciebie jak magnes a pójście do łóżka będzie jednym z największych koszmarów, gdyż Twój umysł będzie wołał o jeszcze troszkę, jeszcze pół rozdziału. Jest to również powieść, której język, melodyjność i styl zachwycą również najbardziej wybrednych czytelników. Dlatego byłam bardzo zaskoczona kiedy dowiedziałam się, że tak naprawdę książka Phillipa Lewisa jest jego literackim debiutem. Jeśli ta książka jest tak dobra, że zamierzam dać jej 9 gwiazdek, to co będzie przy okazji kolejnej powieści? Czy zabraknie mi skali? Czy też może nasz autor zechce wziąć przykład z głównego bohatera i skończyć na jednej powieści, gdyż to ona stała się esencją jego życia? Na to pytanie z pewnością poznam kiedyś odpowiedź. 
Zaczyna się niewinnie. Cofamy się do początku XX wieku i poznajemy rodziców i dziadków Henry-ego Astera oraz ich historie. Dowiadujemy się sporo o życiu w Appalachach, w małej miejscowości gdzie każdy zna każdego, dzień po dniu wydaje się taki sam, ludzie się rodzą i umierają i zaledwie odsetek z nich opuszcza swój dom rodzinny gdyż popychają ich niespełnione ambicje. To właśnie w Henrym obudziła się ta nieprzeparta chęć ucieczki i spróbowania szczęścia w wielkim świecie. Już od początku wiedział, że nie pasuje do tego miejsca, gdzie edukacja kończyła się na szkole podstawowej a szczytem aspiracji młodego człowieka był szyty na miarę garnitur, w którym można było pójść do Kościoła. Henry pragnął studiować i pomimo przestróg i gróźb rodziców, spakował walizkę i wyjechał w daleki świat. Niestety los nie do końca mu sprzyjał i ze względu na chorobę rodzicielki musiał wrócić.
Kolejna część książki opowiada o losach jego syna, również Henry'ego, który jak ojciec dusił się w górskiej miejscowości, chciał poznać nowych ludzi, nauczyć się nowych rzeczy i zacząć wszystko od początku. To właśnie razem z Henrym wprost z modernistycznej posiadłości przenosimy się do miasteczka akademickiego, wypijamy piwo za piwem i wolnym krokiem zdążamy na zajęcia z historii prawa. Wraz z Henrym poznajemy pierwszą ( i może ostatnią?) miłość jego życia, dziewczynę o uroczym imieniu Story, której życie również nie jest wolne od problemów. 

Wydawać by się mogło, że książka opowiadająca o historii rodziny (raczej nie ma tu wątków tragicznych, może poza odejściem seniora) oraz studenckich latach głównego bohatera, będzie opowieścią radosną, optymistyczną i dającą wiarę w lepsze jutro. Jednak autor postanowił zrezygnować z całej tej sielankowej otoczki. Wioska na skraju pustkowi zwanych Barrowfields, lub inaczej Ziemią Przeklętą, to miejsce gdzie rzadko dochodzą promienie słoneczne, a w zaułkach ulic czai się cień i strach. To miasteczko pełne tragicznych historii ludzi, którzy zginęli lecz i tych którym przyszło żyć w czasach bez nadziei. Choć większe miasta tętnią życiem, a nowinki techniczne wkradły się do prawie wszystkich gospodarstw domowych, tak Old Buckram pozostało takie samo jak przed wiekami, tutaj nadal czarno-biały telewizor jest wyznacznikiem sukcesu i pozycji społecznej. 
No i ten dom na wzgórzu. Dom zupełnie nie pasujący do otoczenia starych, bielonych, drewnianych chat. Arcydzieło nowoczesnej architektury, gmach z oknami od podłogi do sufitu, gdzie krwistoczerwone schody prowadzą na rozliczne klatki schodowe a kręte korytarze do niezbadanych pokoi, których wydawać by się mogło są całe setki. To dom, w którym gra na fortepianie słyszalna jest w każdym pomieszczeniu, a kratka na poddaszu daje nam widok na ogrom salonu-bawialni na parterze. Rezydencja kryje w sobie tajemnicę poprzednich właścicieli, których odnaleziono martwych, jednak czy ich duch na dobre opuścił to miejsce?
Nawet jak wyjeżdżamy z Old Buckram nadal towarzyszą nam demony przeszłości, które zalęgły się w głowie naszego głównego bohatera. Do tych krwiożerczych bestii dołączają demony życia Story. Czytelnik cały czas czuje niepokój i lęk, który wydaje się być prastary. 

"Ziemia przeklęta" to wspaniała powieść o dorastaniu i rodzinnych zobowiązaniach, o miłości rodzicielskiej i niespełnionych marzeniach. Ta wspaniała książka, napisana przez niezwykle utalentowanego autora jest kamieniem milowym amerykańskiej powieści beletrystycznej. Tak dobra, że wprost nie sposób się od niej oderwać, jednocześnie tragiczna, gotycka i groteskowa sprawi, że każdy kolejny rozdział będzie dla nas nie dość, że rozrywką dla zmysłów to intelektualną odskocznią od przeciętności rynku wydawniczego. Polecam wszystkim spragnionym czegoś nowego. 

Tytuł : "Ziemia przeklęta"
Autor : Phillip Lewis
Wydawnictwo : Prószyński i S-ka
Data wydania : 9 stycznia 2018
Liczba stron : 488
Tytuł oryginału : The Barrowfields

Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki serdecznie dziękuję wydawnictwu :

"Aksamitny królik" Margery Williams

"Aksamitny królik" Margery Williams

     Moja córka uwielbia czytać książki (im bardziej kolorowe, świecące i najlepiej z wystającymi fragmentami tym lepiej- cóż każdy wiek ma swoje prawa). Kilka dni temu próbowałam zainteresować moją małą najnowszą zdobyczą czyli książką "Aksamitny królik". Niestety nie do końca wyszło tak jak planowałam- to ja siedziałam z otwartymi ustami (i w pewnym momencie przestałam czytać na głos) a moje dziecko zamiast słuchać zajęło się układaniem puzzli. Zdecydowanie jest to uniwersalna książką, jednak nie zgodzę się że targetem są czytelnicy każdej grupy wiekowej. Trzy czy czterolatki są zdecydowanie zbyt małe by zrozumieć główne przesłanie tej książki, a dojrzałe rysunki sprawiają, że nie jest to baśniowa opowieść, w stylu "My little Pony" tylko mroczna i smutna historia. "Aksamitny królik" to znakomity materiał na wczesnoszkolną lekturę , jednak jak napisano na okładce jest to "zbyt mocna rzecz" na dobranocną czytankę. 

Historia "Aksamitnego królika" jest prosta jednak uderza w samo serce czytelnika. Na  Święta Bożego Narodzenia chłopczyk dostaje w prezencie zwykłego, pluszowego królika. Maskotka nie jest niczym nadzwyczajnym ani wyjątkowym, szczególnie pośród mnóstwa innych bardziej zaawansowanych technologicznie zabawek. Dlatego nie dziwi fakt, że chłopiec szybko się nudzi prezentem w związku z czym królik ląduje w szafie pełnej innych zapomnianych zabawek. To właśnie tu poznaje starego, wyliniałego konia, który opowiada mu swoją historię. Od tego weterana zabaw dowiaduje się, że by stać się prawdziwym, ktoś musi nas zauważyć i bezgranicznie pokochać. Kto raz się stanie prawdziwym pozostanie nim na zawsze.
Pewnego dnia niania chłopca nie mogła znaleźć przytulanki z którą zwykł zasypiać. Sięgnęła więc po królika i niespodziewanie pomiędzy zabawką a chłopcem coś zaiskrzyło i od tej pory stali się nierozłączni, aż do dnia kiedy nastąpiła tragedia. Chłopiec zachorował na szkarlatynę i lekarz kazał jego rodzicom spalenie wszystkich zabawek, gdyż mogły przenosić zarazki. 

Jestem pewna, że takich historii znacie wiele. By nie szukać daleko wspomnę film "Toy story" opowiadający o tych właśnie zabawkach, które zostały rzucone w kąt kiedy na horyzoncie pojawiły się nowsze i bardziej zaawansowane technologicznie. Mogę jeszcze wspomnieć o "Pajęczynie Charlotty" amerykańskiej powieści dla dzieci, również zekranizowanej, która w przystępny sposób uświadamiała młodemu czytelnikowi czym jest przemijanie i dorastanie. Czy jednak wiecie, że to właśnie "Aksamitny królik" był ich pierwowzorem? Książka ta została napisana w 1922 roku, jednak pomimo faktu, że ma już prawie sto lat, nadal zawiera uniwersalne i współczesne nam prawdy. Wydawnictwo Prószyński posunęło się o krok dalej niż zwykłe wznowienie nakładu książki. Nie dość, że bajka została profesjonalnie przetłumaczona, to zachowane zostały również oryginalne rysunki Williama Nicholsona, znane czytelnikom z pierwszego wydania. Jak spojrzymy na nie oczami dziecka to nas nie zachwycą, jednak dorosły zobaczy ich wielowymiarowość. 
Moja czteroletnia córka spodziewała się czegoś bardziej kolorowego. W większości niebiesko-czerwone ilustracje nie miały w sobie nic co mogłoby zwrócić jej uwagę. Mało tego część stron w ogóle pozbawiona była rysunków, co dla dziecka które nie umie czytać jest totalnie niezrozumiałe. Część rysunków została również określona (przez moje dziecię) jako smutne, a nie tego oczekiwała po bajce na dobranoc. 
Jak napisałam we wstępie, moja córka, jeszcze nie jest gotowa na tego typu literaturę, a morały płynące z tej historii są jej zupełnie obce. Zresztą jak można dziecku wytłumaczyć czym jest "Prawdziwość"? Albo dlaczego musimy spalić wszystkie zabawki? Jednak wiem, że za kilka lat, jak siądę z małą nad "Aksamitnym królikiem" zrozumie więcej i wyniesie z tej opowieści naukę, która przyda się jej w dorosłym życiu. 

Jestem wprost zakochana w stylu autorki. Jest to opowieść pełna smutku, choć opowiada o prawdziwej miłości i to właśnie jej ma nauczać. Jest to również historia o stracie i o poszukiwaniu własnego ja. Uważam, że "Aksamitny królik" powinien zostać postawiony na tej samej półce co "Kubuś Puchatek"A.A Milne, "Piotruś Pan" J.M Barriego czy "Mały książę" Antoine de Saint Exupery'ego. Oczywiście te trzy powieści są o wiele bardziej zło złożone i kompleksowe jednak w moim odczuciu to właśnie prostota "Aksamitnego królika" jest jego największym atutem. Ta pluszowa zabawka jest sto razy bardziej ujmująca niż Piotruś Pan, sto razy mądrzejsza niż Mały Książę i sto razy bardziej niewinna niż Kubuś Puchatek. Polecam od piątego roku w górę. 


Tytuł : "Aksamitny królik"
Autor : Margery Williams
Wydawnictwo : Prószyński i S-ka
Data wydania : 22 listopada 2017
Tytuł oryginału : The Velveteen Rabbit 


Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki bardzo dziękuję wydawnictwu :  


Copyright © 2014 CZYTANKA NA DOBRANOC , Blogger